მანანა ტურიაშვილი

რასაც ქართულ თეატრში ვერ ნახავ ანუ როგორ უნდა გახდე ჰუიჰნჰნმი

რუმინეთის ეროვნული თეატრი „რადუ სტანსა“, ჯონათან სვიფტის „გულივერის მოგზაურობა“, რეჟისორი სილვიუ პურკარეტე. 2012 წელს, ედინბურგის საერთაშორისო თეატრალურ ფესტივალზე, ამ სპექტაკლს დიდი წარმატება ჰქონდა

 გულივერის მოგზაურობა ჰუიჰნჰნმების ქვეყანაში

 ... უწყალო რისხვა  ვეღარ დაფლეთს მის გულს.  გასწი ყარიბო,  და ვითარცა ძალგიძს, მიბაძე მას,  თავისუფლებისთვის თავგანწირულ მებრძოლს.

ირლანდიის წმინდა პატრიკის საკათედრო ტაძრის დეკანოზის, ჯონათან სვიფტის სამუდამო განსასვენებლის ეპიტაფია, შეთხზული თავად მწერლის მიერ.

როცა თბილისის საერთაშორისო თეატრალურ ფესტივალზე, რუმინელ რეჟისორს, სილვიუ პურკარეტეს შევხვდით, საუბრისას მეცნაურა ანგლო-ირლანდიელი მწერლის, ჯონათან სვიფტის (1667-1745 წ. წ.) ეპიტაფიის ხსენება. შეხვედრის შემდეგ მივხვდი, რომ რეჟისორი მოერიდა „თავისუფლებისთვის თავგანწირული მებრძოლის“ მიმდევრობის დაჩემებას და ეს თემა აღარ გაავრცო. ფესტივალზე, ამავე რეჟისორის სტილისტიკურად აბსოლუტურად განსხვავებული სპექტაკლიც ვნახეთ - სემუელ ბეკეტის „გოდოს მოლოდინში“, სადაც ჩანდა შემოქმედის დიდი ოსტატობა. თუმც, ბეკეტის ტექსტის რუმინულ ენაზე მოსმენა-გათავისებამ, ქართულ-ინგლისური ტიტრების პარალელური კითხვის რეჟიმში, გაართულა წარმოდგენის აღქმა. „გულივერის მოგზაურობიდან“ მიღებული შთაბეჭდილება იმდენად დიდი იყო, რომ რეჟისორთან შეხვედრისას მეორე ირლანდიელი მწერალი  აღარ გაგვხსენებია.

„გულივერის მოგზაურობის“ დაწყებამდე, სანამ მაყურებელი ადგილს იკავებდა, მეწამულ-ფარდააწეულ რუსთაველის თეატრის დიდ სცენაზე, თეთრი ცხენ-ადამიანები სხვადასხვა პოზებში გაუნძრევლად იდგნენ. მაყურებელს ყმაწვილებიც მოეყვანათ თეატრში, ალბათ იმის იმედით, რომ მოზრდილი თუ ასაკოვანი ადამიანის ცნობიერებაში, ჯონათან სვიფტის ეს ნაწარმოები, მაინც ბავშვობას უკავშირდება. თანაც, საფესტივალო სპექტაკლების ჩვენებიდან რამდენიმე დღით ადრე თბილისში ხმები დადიოდა: რუმინული სპექტაკლისათვის ცოცხალ ცხენს ეძებენო. ჩემთვის ვფიქრობდი: გემი რომ მოეძებნათ არ გამიკვირდებოდა, მაგრამ ცხენი? სასწრაფოდ გავეშურე ინტერნეტ-სივრცეში და როცა სვიფტის ნაწარმოებებს გადავხედე, ბუნდოვნად წარმომიდგა „გულივერის მოგზაურობა ჰუიჰნჰნმების ქვეყანაში“. თეატრში მისული, ვაკვირდებოდი ცხენ-ადამიანების მშვენიერ, თეთრ ფიგურებს. მსახიობებს ხელის მტევნებზე ცხენის ფეხების მსგავსი ყალიბი ჰქონდათ წამოცმული, რომელიც მათ ადამიანურ კიდურებს ფარავდა და ჩლიქების ეფექტს ტოვებდა. რეჟისორის დასაცავად მინდოდა ყველასათვის ამეხსნა, თუ რატომ ვერ ნახავდნენ მოჯირითე გულივერს, მაგრამ ის იყო გვერდზე მჯდომი მაყურებლისაკენ გავიწიე, რომ თივით მოფენილი ფიცარნაგი განათდა და სცენის უკანა თეთრ ფონზე, ცხენების მშვიდი, გაწონასწორებული, ჰარმონიული და ნატიფი ფიგურების კონტურებიც აისახა. სვიფტის განმარტებით: „სიტყვა „ჰუიჰნჰნმი“, ადგილობრივ მკვიდრთა ენაზე ნიშნავს ცხენს, ხოლო თავისი ეტიმოლოგიით - ბუნების სრულქმნილებას“. გამახსენდა ლორდ-პროტექტორი - ოლივერ კრომველი, რომელმაც წმინდა პატრიკის ტაძრის ნეფში საჯინიბო მოაწყო. 1713-1745 წლებში ამ ტაძრის დეკანოზი „გულივერის მოგზაურობის“ ავტორი იყო, გავიფიქრე: იქნებ, სწორედ  ამიტომ გამიჯნა დიდმა მწერალმა ადამიანები ორ ნაწილად - ჰუიჰნჰნმებად და იაჰუებად. ამ კითხვაზე პასუხის გასაცემად სცენაზე მსახიობი შემოვიდა, რომელიც თავისი ხვეული პარიკითა და სასულიერო ტანსაცმლით, ჯონათან სვიფტს მოგვაგონებდა. ცხენ-ადამიანების „ცოცხალ სურათში“ მოძრავი ფიგურა დიდი, მძიმე წიგნით აღჭურვილი ავტორი გახდა, ხოლო ცოცხალი ცხენის  სცენაზე გასეირნება, ფანტასმაგორიული ხილვის რეალურ, ყოფით და ხელშესახებ ნაწილად წარმოგვიდგა.

რუმინელი რეჟისორი პირველივე სცენებიდან გვამცნობდა სპექტაკლის აგებულების სამ შრეს: 1. ფანტასმაგორიული და სიზმრისეული განცდები და სიუჟეტები; 2. მსახიობების მიერ „სხეულით თხრობა“; 3. რეალობის „პირდაპირი“ ხელშეხება.

ცოცხალი ცხენი, ამავე დროს, გულივერის პირველ მეგობრად შეიძლება ჩავთვალოთ. სვიფტის ნაწარმოებში, ხომ სწორედ ამ ცხენმა გადაარჩინა გულივერი იაჰუების, ამ საზიზღარი, ადამიანი-ცხოველების თავდასხმისაგან და გულთბილი მასპინძლობაც გაუწია. ნაწარმოებში იაჰუებს წარმართავთ უამრავი ბიწიერი ვნებები: სიხარბე, გაუმაძღრობა, ძალაუფლების წყურვილი, ნარკოტიკების სიყვარული... დარცხვენილი გულივერი აღმოაჩენს მსგავსებას თავის თანამემამულეებთან, ხოლო მეგობარი ჰუიჰნჰნმი  გაოცებულია ერთადერთი იაჰუს - გულივერის კეთილგონიერებით.

თეთრ სამედიცინო ხალათებში ჩაცმული მამაკაცები, ცხენ-ადამიანებს სცენიდან ყრიან და აქ იწყება ამბავი, რომელსაც სვიფტის გულივერი თავის მეგობარ ცხენს უყვება: მის ქვეყანაში ბატონობენ იაჰუები, ხოლო მათ მიერ გახედნილი უენო ცხენები მონის მდგომარეობაში არიან. და ვინაიდან მწერალი - ავტორი აღმოაჩენს, რომ კეთილშობილი და გონიერი ჰუიჰნჰნმები ამ ქვეყნად ცოტანი არიან და ვინც არიან ისინიც იხედნებიან, რუმინელი რეჟისორი ირჩევს მოაზროვნე და ჰუმანურ ადამიანებზე გაბატონებულ იაჰუების ფანტასმაგორიული სისასტიკის ჩვენება-გათამაშებას. სვიფტის ნაწარმოები პირველ პირშია დაწერილი, სადაც იაჰუები არ ლაპარაკობენ, მხოლოდ მოქმედებენ, ჰუიჰნჰნმებიც, როგორც უენო ცხენები სიტყვაძვირობით გამოირჩევიან. სწორედ ამიტომ, სპექტაკლში დიალოგები მიმდინარეობს მხოლოდ ფიზიკური გამოხატვის საშუალებით, ხანდახან გაისმის მოგზაურ სვიფტის, თუ მოგზაურ გულივერის, თუ მოგზაურ პურკარეტეს მცირე ტექსტები, რომელებიც პოეტური სულით იყო განმსჭვალული. სილვიუ პურკატერე ამბავს მოგვითხრობს ამოხსნილ-გათავისებული სვიფტის ცხოვრებისა და შემოქმედების მიხედვით. ზუსტ ამოცანებზე დაყრდნობილი მსახიობები, იმპროვიზირებენ და ფიზიკური მოძრაობის ფეიერვერკით განცვიფრებენ. მეტყველი ფსიქოლოგიური ჟესტებით, სიტყვაზე გაცილებით დიდი ზეგავლენის მქონე პირობითი ჟესტებით, „რადუ სტანსას“ შემოქმედებითი ჯგუფი საერთაშორისო ენას ქმნის, რომელსაც ყველა ქვეყნის, ფენის, წარმომავლობისა და რელიგიის წარმომადგენელი თავისუფლად გაიგებს. სწორედ ამიტომ, ურთულესი სპექტაკლი მაყურებელზე მარტივი გზით მოქმედებს. ენობრივი ბარიერი მოხსნილია და ვინაიდან სვიფტის ცხენები და არა მარტო სვიფტისა, ზოგადად ცხენები, მხოლოდ ჭიხვინის, ხვიხვინის და ფრუტუნის დროს გამოთქმული ბგერებით ეხმიანებიან ერთმანეთს, ლოგიკურად მივიჩნიეთ რეჟისორის სიტყვაძუნწობა. რაც შეეხება იაჰუებს, რომლებიც სპექტაკლის ექსპოზიციური ნაწილის შემდეგ წარმოდგენის თხრობას ანვითარებენ, სვიფტის ნაწარმოებში მათ მხოლოდ ველური ქმედებები ახასიათებთ და ამ ადამიანის მაგვარ არსებებს არ ეკონტაქტება არც ჰუიჰნჰნმი და არც გულივერი.

იაჰუების მოქმედებას თვალყურს ადევნებს სამი მაყურებელი: გულივერ-სვიფტი, ბავშვი-გულივერ-სვიფტი და მაყურებელთა დარბაზი.

წარმოდგენის დასაწყისში გულივერი-ბავშვი მოაგორებს სათამაშო ხის ცხენს, რომელსაც ნებისმიერი პატარა ბიჭუნა სიამოვნებით გააჭენებდა. თივით მოფენილ სცენაზე მყისიერად მარტო რჩება და მისი მდუმარებით, ტრაგიკულის განცდა გიახლოვდება თითქოს, ვინაიდან: ის, ვინც ცხენის ჰარმონიულ არსს ვერ წვდება და არ ცხოვრობს კეთილგონიერებით, საბოლოოდ გარიყავს განსხვავებულ ადამიანებს და იაჰუებთან ყოფნას არჩევს. არის სცენები, როცა ეს ბავშვი უძლური სვიფტის საწოლთან არის ჩამომჯდარი და გეჩვენება, რომ მფარველი ანგელოზივით უდგას გვერდით. არის სცენები, სადაც ბავშვი ინვალიდის სავარძელში ჩამჯდარ, ავადმყოფ გულივერს დაატარებს და მისი მეგზური ხდება.

რეჟისორი სილვიუ პურკარეტე

რეჟისორი ურთულეს პარტიტურას ქმნის: მისეულ მონათხრობს უყურებს სვიფტი და მისი ბავშვობა, რომელიც სულ ღამის პერანგშია... სწორედ ამის გამო გეჩვენებათ, რომ ყველაფერი, რაც სცენაზე ხდება, ბავშვის ღამეულ კოშმარსაც წააგავს. ეს ორი პერსონაჟი გარკვეულ ეპიზოდებში ერთვებიან, უფრო ხშირად კი, გაუცხოებულად უყურებენ სცენაზე პურკარეტეს შექმნილ იაჰუების ამბებს. „გულივერის მოგზაურობის“ გამოქვეყნებიდან (1726 წელი) რამდენიმე ხნის შემდეგ, მრავალმა ქვეყანამ ამ ნაწარმოების საბავშვო ვერსიები შექმნა. სწორედ ამიტომ, ბავშვი-გულივერისა და ხანდაზმული გულივერის შემოყვანას სცენაზე კიდევ ერთი ფენა აქვს - ეს პროცესი მსოფლიოში ამ ნაწარმოების პოპულარობაზე მიუთითებს და გაიფიქრებ: არის კი ვინმე ამ ქვეყანაზე, ვისაც ერთხელ მაინც არ მოუსმენია, ან არ წაუკითხავს, ან არ უნახავს ფილმები თუ მულტფილმები გულივერის მოგზაურობაზე ლილიპუტებისა თუ გოლიათების ქვეყანაში. და კიდევ ერთი ფენა: ბავშვობიდან აკვირდება ადამიანი მშობელთა თუ ახლობელთა კეთილგონიერ, ბიწიერ თუ სასტიკ საქციელებს, რომელიც ილექება ზრდასრულ ასაკამდე და მერე ზოგი არჩევანს აკეთებს - იაჰუს გზას დაადგეს თუ ჰუიჰნჰნმის; და ზოგიც თავიდანვე განპირობებულია ან ერთი, ან მეორე მიმართულებით. და ბოლოს, კიდევ ერთი ფენა: რა გზას გაივლის ბავშვობიდან მოხუცებულობამდე ადამიანი? ანუ დასაწყისი - განვითრება - ფინალი. პურკარეტეს ბავშვი სცენაზე ხედავს სისასტიკეს, ირონიას, მასობრივ ფსიქიკაში შეყუჟულ აბსურდულ, ფანტასმაგორიულ მარტორქებს: მოხელეებს, მეძავებს, კანიბალებს, მკვლელებს, ადვოკატებს, ურწმუნოებს და ა. შ. და ა. შ.

„ცხოვრება ტრაგედიაა - წერდა სვიფტი - მას დროდადრო მაყურებელთა დარბაზიდან ვადევნებთ თვალს და მერე თავად ავდივართ სცენაზე“. სვიფტისათვის ტრაგედია იყო იმდროინდელი ირლანდიის ცხოვრების ყურება. დიდი მწერალი ყოველმხრივ ზრუნავდა ღატაკი მოსახლეობის დასახმარებლად და თავისი პამფლეტებისა და წერილების მეშვეობით, მათი უფლებებისა და თავისუფლებისათვის იბრძოდა. სვიფტის ზოგიერთი ბიოგრაფი გვამცნობს, რომ გარდაცვალებამდე საკმაოდ ადრე, მას განუვითარდა ავადმყოფობა, რის შედეგადაც, დროდადრო ეკარგებოდა მეხსიერება, სმენა, ეწყებოდა თავბრუსხვევა. სვიფტი წერდა: „წლებმა და ავადმყოფობამ საბოლოოდ გამტეხა. მე არ შემიძლია არც კითხვა, არც წერა; დავკარგე მეხსიერება და საუბარსაც ვეღარ ვახერხებ“. გამოკეტილი საკუთარ სახლში, სვიფტი თვეობით დუმდა. გარდაცვალებამდე საკმაო ხნით ადრე, ის წერს მახვილგონივრულ ნაწარმოებს: „ლექსები დოქტორ სვიფტის გარდაცვალების გამო“, რომლის ფრაზებში ანდერძსაც ამოიკითხავთ. ერთ-ერთ პწკარედში ამბობს, რომ მის მიერ გადანახული თანხა, სულით ავადმყოფთა სახლის აშენებას უნდა მოხმარებოდა. ინტერნეტ-სივრცის ინფორმაციით, მწერლის გარდაცვალებიდან რამდენიმე წლის შემდეგ, ამ თანხით, დუბლინში ააშენეს წმინდა პატრიკის ჰოსპიტალი, რომელიც დღესაც არსებობს და წარმოადგენს ირლანდიის უძველეს ფსიქიატრიულ კლინიკას. ეს პოემაც ახსენა შეხვედრისას სილვიუ პურკარეტემ და სწორედ ზემოხსენებულ ფაქტებზე დაყრდნობით, მან მწერლის სულიერი მდგომარეობის ბრწყინვალე და შემზარავ ეპიზოდებს მხატვრული სახე შესძინა. მითუმეტეს, რომ გულივერი, წიგნის მესამე ნაწილში მოგზაურობისას, ეცნობა სტრულდბრუგების - მარადმოხუც, ავადმყოფობით დატანჯულ, უძლური ადამიანების ცხოვრებას. სვიფტის სიცოცხლის ბოლო წლები, სწორედ რომ სტრულდბრუგის ცხოვრებას მიაგავდა.

სულით ავადმყოფთა და ამავე დროს, თითქოს მოხუცებულთა თავშესაფარში მოათავსა რეჟისორმა გულივერ-სვიფტის უძალო სხეული. თეთრად შეღებილი გორგოლაჭებიანი საწოლის დანახვაზე საბჭოთა კავშირის დროინდელი საავადმყოფოები გახსენდებათ და ხვდებით, რომ ჩაუშესკუს რეჟიმის მომსწრე რუმინეთისათვის, პურკარეტეს მიერ შექმნილი საავადმყოფოს ატმოსფეროს სისასტიკე, უცხო არ უნდა ყოფილიყო. საწოლს მიჯაჭვულ, მწერლის თითქმის შიშველ სხეულს, როგორც უსიცოცხლო გვამს, ისე ასუფთავებენ ექთნები, ამშრალებენ და ცოტაოდენ ნერვიული მოძრაობებით უვლიან - რეჟისორის წარმოსახვით, ალბათ ასე ექცეოდნენ ჯონათან სვიფტს. გაწეწილთმიანი, თეთრ ხალათებსა და ბოტებში ჩაცმული ქალები, ხან ექთნებად გეჩვენებიან და ხან გვერდითა პალატიდან გამოქცეულ შეშლილებად. საავადმყოფოს ეპიზოდი, რეჟისორმა მხატვრულ ზმანებად წარმოიდგინა და რკინის საწოლების შემზარავი მსვლელობა დაიწყო. სცენაზე დაყრილი თივა კი ჰიუჰნჰნმების ყოფილ ადგილსამყოფელს მიგვანიშნებდა. სვიფტის ნაწარმოებში ცხენები არ ავადდებიან, ისინი ღრმა მოხუცებულობას აღწევენ და სიკვდილის მოახლოებას მშვიდად ელოდებიან - თითქოს შინ ბრუნდებიან, სადაც ცხოვრების ბოლო წლები უნდა გალიონ. წამებზე და წუთებზე გათვლილი მსახიობების მიერ ამოძრავებული საწოლები, თითქოს სცენაზე დაცურავენ. ამ მსვლელობას ლოგინზე შემდგარი, ხამი ტანსაცმლით შემოსილი მამაკაცი იწყებს და ქარონის მსგავსად, დიდი ჯოხის მოშველიებით, თითქოს მდინარე სტიქსის სიკვდილის ტბორის გადალახვას აპირებს. ეს დაჭაობებული ტბა, სტრულდბრუგების  მარადიული საუფლოცაა და შესაძლოა ჰადესში გადასასვლელი ოთახიც. სწორედ აქ თამაშდება სვიფტის ტრაგედია, სადაც მისი სცენაზე ასვლის ჯერი დამდგარა. ხის ჯოხი გრძელ, ნაცრისფრად განათებულ ფარდას ეხება მყისიერად და მის მიერ შექმნილი რკალი, სიკვდილის ცელს შემოხაზავს. მოხუცი სვიფტის მოვლისაგან თავმობეზრებული ექთანი, ტილოთი სცემს დადუმებულ და დაუძლურებულ  მოხუცს. გულივერ-სვიფტი მოთქმითა და ტკივილით ბღავის. სცენა ივსება მოცურავე საწოლებით, რომლებიც ცოტაც და მოგიახლოვდებიან. უნებლიედ სკამზეც სწორდები და უკან იხევ, თითქოს არ გინდა ამ სცენის მოახლოება, რადგან ამ ტბორით, ჩვენი შესაძლო სიბერე გვესახება. ამ შეგრძნებებს ამძაფრებს და ამძაფრებს რეჟისორი: აი, ქალი შემოჰყავთ, უაზრო და უგონო ღიმილით, წელამდე ჩამოკიდებული ფორმაშეცვლილი უზარმაზარი მკერდი მუცლამდე დასთრევს. ის მამაკაცების მხრებს ებჯინება, ფეხები არა აქვს. ექთნები ზევით აწეული ქალის ქვედა ნაწილთან მიმაგრებულ ტომრებს ხსნიან და იქიდან ხორბლისფერი სილის უწყვეტი ნაკადი მოედინება. აგერ, ორ, გრძელ ჯოხზე პირქვე დამხობილი მამაკაცი შემოჰყავთ სანიტრებს, ახლა მისი სასირცხო ადგილის მიდამოებიდან იწრიტება სილა. შემდეგ ასევე ჯვალოში ჩაცმული, თავებით შეტყუპული, სიამის ტყუპები შემოჰყავთ. ახლა მათ აცალკევებენ ექთნები. ავადმყოფები: ახალგაზრდები, მოხუცები, ხანშიშესულნი, თითქოს უზარმაზარ რიგში დგანან და თავიანთ ჯერს ელიან. სილას, სახელდახელოდ, რამდენიმე მომვლელი საქმიანად ცრის. მთელი სცენა უკურნებელი დაავადებებითა და ავადმყოფთა ტანჯვით აივსო. ესეც ანსხვავებს იაჰუებს ჰუიჰნჰნმებისაგან - ცხენ-ადამიანები, ხომ არ ავადდებიან. ამ სცენის ხილვის რაღაც ეტაპზე, ბიბლიის ფრაზა უცნაურად წამოგიტივტივდებათ: „მიწა ხარ და მიწად იქეც“. მიწის მტვერი ხარ, შექმნილი მიწით,  მიწად იქცევი და რა ამაოა, ამა ცხოვრების ვნებანი და ლტოლვანი.

მზუნველი ექთანი ქალები თუ გიჟები, რომელთა პირდაღებული გამომეტყველება ხშირად ბრეიგელის პერსონაჟებს მოგაგონებთ, სვიფტის საწოლზე ჩამოსხდებიან - მისი რიგი ჯერ არ დამდგარა! ინვალიდის სავარძელში მოათავსებენ სვიფტის უზარმაზარმუცლიან, შიშველ სხეულს, რომელსაც მხოლოდ სასირცხო ადგილი აქვს თეთრი ტილოთი აფარებული და სვიფტის ტრაგედიის ბოლო შტრიხიც დამთავრებულად შეიძლება ჩაითვალოს.

ჩამწკრივებული, ცარიელი საწოლების შუაში ურიკა დაუდგამთ, საიდანაც თოთო ბავშვების თავები მოჩანს. რეჟისორი პურკარეტე შემდეგი სისასტიკის საჩვენებლად ემზადება. ასეთ ურიკას მიწის შესაგროვებლად და გადასატანად იყენებენ, ახლა კი უზნეოდ დაგდებული, ჩვილების სარწეველა საწოლად გადაქცეულა.

შეხვედრის დროს, პურკარეტემ თავად ახსენა ჩვილი ბავშვების საკვებად გამოყენების თემა. მშობიარობის ნატურალისტური სცენისა და თოთო ბავშვების დახოცვის, მათი ხორცის საკვებად გამოყენების ანუ კანიბალური სცენის შემდეგ, ზოგმა მაყურებელმა წარმოდგენა მიატოვა და გავიდა, უმეტესობამ რასაკვირველია ეს ყოველივე თამაშად ჩათვალა და ბოლომდე დარჩა. ალბათ სწორედ ამიტომ, რუმინელმა რეჟისორმა თავად დაასახელა ჯონათან სვიფტის ნაწარმოები, „მორიდებული წინადადება, რათა ირლანდიელ უპოვართა შვილები მშობლებსა და ქვეყანას ტვირთად არ დააწვნენ და საზოგადოებას სარგებლობა მოუტანონ“ (1729 წელი), რომელიც ავტორმა ირლანდიაში კატასტროფული მოუსავლიანობით თავსდატეხილი ერთ-ერთი უდიდესი შიმშილობის დროს დაწერა: „ვფიქრობ, ყველამ იცის, რომ ეს უსაზღვრო რაოდენობა ბავშვებისა, ხელში რომ უჭირავთ, ზურგზე ჰკიდიათ ან ფეხდაფეხ ასდევნებიან დედებსა და ხშირად მამებსაც, სამეფოს ამჟამინდელ, ისედაც დაბეჩავებულ ყოფაში კიდევ ერთი ძლზე დიდი სატკივარია... ერთი ფრიად განსწავლული ამერიკელი, ლონდონში რომ გავიცანი, მარწმუნებდა: ქორფა, კარგად მოვლილი ერთი წლის ჩვილი ყველაზე ნუგბარი, ნოყიერი და სრულქმნილი საჭმელიაო... (თარგმანი პაატა და როსტომ ჩხეიძეებისა).“

მოლურჯო უკანა ფონი, ამავე საავადმყოფოსაკენ მომავალი ღატაკი ქალების ფიგურებით შეფერადდა და მხატვრის მიერ სხვადასხვა ფერის ტანსაცმლისა და რეკვიზიტების შეხამებით პოეტურ პასაჟს ქმნიან. ერთ ფეხმძიმე ქალს ხელში სათლი უჭირავს, ხოლო ჩვილი ბავშვი, იღლიაში ბაჭიასავით ამოუჩრია. მეორე ქალს მხარზე გადადებულ გრძელ ჯოხზე ბავშვები აუხუნძლავს და ისე მოჰყავს. მესამე ქალს მოწნული ჩალისფერი კალათა თავზე შემოუდგამს, საიდანაც ორი თოთო ბავშვის მრგვალი შეღინღლული თავი იკვეთება. სცენის მთელ სიგანეზე საბჭოთა კავშირის დროინდელი დიდბორბლებიანი თეთრი საოპერაციო მაგიდები მიჯრითაა მიწყობილი. ექთნები თუ გიჟები ბავშვების სხეულებით გადავსებულ მაგიდებს შემოწყობიან. აქ უკვე ნათლად ხვდები, რომ სვიფტის ირონიითა და სარკაზმით დაწერილი „მორიდებული წინადადება“ ლიტონ სიტყვებად არ გაჟღერებულა. მაგრამ ამ წერილის შინაარსის სცენაზე განხორციელებამ ხანგრძლივი ძრწოლა გამოიწვია მაყურებელში, რომელსაც თავისი მიზანი ჰქონდა! ხროვად დაყრილი უმწეო  ჩვილების ტირილის ხმით ივსება დარბაზი, მაყურებელი სცენას უკვე ვეღარ ადევნებს თვალყურს, მას ამ ეპიზოდის აკადემიური წყობის თანმიმდევრობა ერღვევა. აგერ ერთ-ერთი მამაკაცი, ალბათ ექიმი, ვიოლინოზე დაკვრით თავს ირთობს. მზარეულის ქუდით თავდამშვენებული მამაკაცი, ბავშვის სხეულიდან, გრძელი, საოპერაციო პინცეტით, რომელიღაც „საპატიო სადილისათვის“ ორგანოს იღებს და ფრთხილად დებს თეფშზე. ერთ-ერთი ქალის ნატურალისტურად გათამაშებული მშობიარობის ეპიზოდის შემდეგ, ეს სცენები უკვე სიზმარს ჰგავს. და როცა ამ საჭმელს პატარა გულივერ-სვიფტი დააგემოვნებს, ნატურალიზმისა და სასტიკი ფანტასმაგორიული ზმანებების ერთობლიობით გარკვეული კოლაჟი იქმნება. რეჟისორს ამ სიურრეალური სცენებით, მაყურებლის ცნობიერების გამოღვიძება, აბუნტება უნდა. ძრწოლის შეგრძნების გზით, ის აღწევს თითოეულ ადამიანში ჩაბუდებული, ჩაკირული და ერთ დროს რეალურ ცხოვრებაში განცდილი კოშმარების განდევნას. რეჟისორი ფსიქიკის გათავისუფლებას აღწევს რეალურიდან ირეალურში გადასვლის გზით, რადგან მისთვის თავისუფლება უმთავრესი ღირებულებაა. თუმც, პურკარეტეს თითქოსდა ქაოსურად აგებული  სცენები დაყრდნობილია დინჯ ნაფიქრალზე, რომელიც იმპროვიზაციის საშუალებით ცდილობს მაყურებლის ყოველდღიური წარმოდგენების დამსხვრევასა და დანგრევას.

მაყურებელი ამ შოკის შემდეგ გონსმოსული სვამს კითხვას: ვისი სიზმარია ეს? სიკვდილმომლოდინე უძლური სვიფტის, თუ ჩვენი? თუ გულივერის? თუ პურკარეტეს?

როცა გულივერ-ბავშვი მშვიდად ჭამს თეფშზე დადებულ საჭმელს და კანიბალის საკვებს ცივილიზებული ფორმით ღებულობს, ეს პატარა ბიჭუნა უკვე „სხვა“ აღარ არის, ის უკვე საბოლოოდ  შენი არსების ნაწილი ხდება. ამიტომაც, სიხარულით და იუმორით ხვდები ორი უზარმაზარი, ბუტაფორიული დედალ-მამალი ვირთხის შემოცუნცულებას და ბავშვობაში ჩაგონებული სიტყვები წამოგიტივტივდება: „გაუნაწილე სხვას“. მშობლების მიერ მონაგრებული საზრდო, დღევანდელ რეალურ ცხოვრებაში,  ხშირად სხვა ადამიანების გვამებზე გადავლით მოიპოვება ხოლმე. აქ, პურკარეტე უფრო ფართო სიმბოლიკას დებს, ვიდრე „უბრალოდ“ -  ადამიანის ხორცის ჭამაა. რა მნიშვნელობა აქვს რას ვჭამთ, მთავარია, როგორ მოვიპოვეთ ჩვენი შთამომავლობისათვის საკვები და ვის ტრაგედიაზე ავაწყეთ ჩვენი და ჩვენი შვილების მომავალი. სწორედ ამიტომ, სვიფტიც და პურკარეტე თვლიან, რომ დღევანდელ ცხოვრებაში ადგილი აქვს კანიბალიზმს და ამ თამაშში, ჩვენი ხელით, ადრეული ასაკიდან ვრთავთ ჩვენივე შვილებს. ულვაშცმაცუნა დედალ-მამალი ვირთხის საწოლზე გადაბარგებით და მათი სექსუალური სცენით მთავრდება ეს მოვლენა - თეთრ ფონზე ნათლად იკვეთება წაკუზული მდედრი ვირთხა და მის უკანა ტანს მიტმასნილი მამრი ვირთხა და საბოლოოდ ვხვდებით, რომ პურკარეტე ცდილობს მაყურებელის ქვეცნობიერზე  იმოქმედოს ირონიის, სარკაზმისა და ეროტიკული თემატიკის ერთობლივი გაშლით. უნდა აღინიშნოს, რომ სვიფტის ნაწარმოებში, იაჰუები ანუ ადამიანის მაგვარი ტომი, ჭამს ჩამღრძვალი ძაღლების, ვირების და იშვიათად ძროხის მძორს.

ვინ ასამართლებს ჩადენილ დანაშულს და ვინ იცავს მას? აქ უკვე პურკარეტე კანონმცოდნეებისა და კანონმდებლების თემას იწყებს, რომელიც ჩრდილების თეატრის სახით წარმოგვიდგენს. ლაბადებით შემოსილი თხელი მამაკაცები თუ ქალები შავ, სახელურიან  ოთხკუთხა „პორტფელებს“ ჩაჭიდებულნი, ჩრდილების სახით აგრძელებენ სცენურ ვაკხანალიას. თეთრ ფონზე ასახულ მათ ფიგურებზე, ვირთხის მოკაუჭებულ ცხვირებსაც შეამჩნევთ. ბუტაფორიული ვირთხები, ადამიან-ვირთხებად გადაიქცევიან. ეს არის ერთ გუნდად მოარული ადამიანების მსვლელობა, რომლებსაც უმნიშვნელო ნიშნითაც ვერ განასხვავებთ. სასამართლოს წარმომადგენლებს ხომ საკუთარი ენა აქვთ, რომელიც ჩვეულებრივ მომაკვდავს არ ესმის. ამ ენაზე იწერება კანონები. და როგორც გულივერი ამბობს, ეს კანონები ისეთი გულმოდგინებით მრავლდება, რომ მათ მთლიანად დააბნელეს ჭეშმარიტებისა და ტყუილის, სამართლიანობისა და უსამართლობის ნამდვილი არსი. ჭეშმარიტებად აღიარებული მცნებების დარღვევა, იწვევს ფსიქიკის ქაოსს და ადღვებას. კანონმცოდნეების ერთნაირი კოსტიუმებით პურკარეტე მიგვანიშნებს ადამიანში პიროვნების ნიველირების პროცესის რეზულტატს. რეალურ სამყაროში ეს მასა სხვადასხვა ჩაცმულობით გვევლინებიან, მაგრამ ფსიქიკა ერთნაირი აქვთ და აჩრდილებივით მოქმედებენ. მათ არც სული აქვთ და არც ხორცი. რუმინელი რეჟისორი „ბავშვების“ სცენას იმეორებს, ოღონდ ჩრდილების სახით, რომელიც ბავშვის ზმანებადაც შეგვიძლია ჩავთვალოთ. რა ხდება ბავშვში, როცა ხედავს ამ საშინელებებს ან დიდების ჩარევით უნებურად მონაწილეობს მათ უპატიოსნო თამაშებში. მის ცნობიერებაში ადამიანები კარგავენ რეალურ ფორმებს და ჩრდილებად გადაიქცევიან. სწორედ ამიტომ აირეკლავს თეთრი ფონი მოკუზული ქალის სხეულს, რომელსაც ხელში ჯოხი უჭირავს და ზედ, ანკესზე წამოგებული მატლივით -  სათამაშო თოჯინის ცალი ფეხით თოკშებმული სხეული, თავდაყირა კონწიალობს. ეს აჩრდილები ბავშვის ოთახში მოძრაობენ და ამის მიმანიშნებლად პატარა ხის ცხენის თავი მოჩანს. მერე, მას უკან გამოჰყვება ლაბადიანი, ქვაბქუდიანი მამაკაცი, რომლის ხელში არსებული ტროსტი გაშლილ ქოლგად გადაიქცევა. ქოლგის წვერით მიზანში ჰყავს ამოღებული ქალი - დედა. ქვაფქურაქუდიანი მამაკაცი დაწვრილდება, უზომოდ გაიზრდება და ახლა ეს ქალი მისდევს გრძელ აჩრდილს. ტახტზე ჩაძინებული ბავშვი, სიზმარში ასკვნის, რომ ეს მამაკაცი ბრმაა და ტროსტით გზას მიიკვლევს, აქ უკვე უზარმაზარი სათვალე ჩაერთვება ჩრდილებით ნახატში. ფანტასმაგორიული სათვალის მრგვალი, სქელი, გამადიდებელი ლინზები პირდაპირ მაყურებელთა დარბაზში იცქირება. აჩრდილებად გადაქცეულ კანონმცოდნეებს საკუთარი ხედვა არა აქვთ, ამიტომაც დაბრმავებულან. მათ, ორიენტაციისათვის, მხოლოდ ერთადერთი და საერთო სათვალე აქვთ, რის გამოც, სხვადასხვა რაკურსში ცხოვრებას ვერ დაინახავენ,  ვერ ჩასწვდებიან მას და არც სჭირდებათ, ვინაიდან ამ დიდი სათვალის მიღმა არსებობს ერთადერთი ადამიანი - ბატონი, რომელიც მართავთ მათ. და როცა ეს სათვალე მაყურებელთა დარბაზში „იყურებოდა“ და დიდი ლინზებით გვათვალიერებდა, ჩვენ მივხვდით, რომ ის თავის მსხვერპლებს ეძებდა. და ამას აკეთებდა წინასწარ დასახული, მკაფიოდ ჩამოყალიბებული მიზნის მისაღწევად: „ჰუიჰნჰნმები ხომ არ დამრჩა გასახედნი!“

ჩრდილებად გადაქცეულ იაჰუებს ადამიანების მსგავსი ვნებები აქვთ. სვიფტის ჰუიჰნჰნმების დაკვირვებით, მათ ყოვლისშემძლე წინამძღოლი ჰყავთ. ის ირჩევს თავის მსგავს ფავორიტს, რომლის მოვალეობაა ბატონის ფეხებისა და უკანალის ლოკვა; ასევე, მისი ბუნაგის მდედრებით მომარაგება. მადლიერი წინამძღოლი მას დროდადრო ვირის ხორცის ნაჭრით აჯილდოებს. და ვინაიდან ამ ფავორიტს ვერ იტანს იაჰუების მთელი ხროვა, ის ყოველთვის თავისი ბატონის გვერდით იმყოფება... პურკარეტეს სპექტაკლში, სცენის მარჯვენა მხარეს, კუთხეში, უზარმაზარი განშლით, ქვაბქურაქუდიან-ლაბადასაყელოაწეული გოლიათის აჩრდილი მაყურებლისაგან ზურგით დგას და მისკენ ქუდმოხდილი, უზარმაზარი ჩრდილის მსგავსი ლილიპუტი ფიგურები პროფილში იხატებიან. ამ უბრალო ჟესტით, რეჟისორი ორი იაჰუს სახეს გვიჩვენებს: ბატონის და მლიქვნელის. უზარმაზარი აჩრდილი მოძრაობას დაიწყებს და სცენის სიღრმეში მიდის, ხელთ პაწაწუნა, ლილიპუტი ჩინოვნიკი ჩაუბღუჯავს, ალბათ ერთ-ერთი ურჩი, რომლის ტროსტსაც მესამე ჩინოვნიკი ებღაუჭება: ჩემს ადგილს ხომ არ იკავებს? და როცა მას ტროსტი უცურდება ხელიდან, ცეროდენა ფეხებით ასავსავებულ ჩინოვნიკს,  ჩიტის გალიას უმზადებენ -  ალბათ გამოსასწორებლად. ნაწარმოებში გულივერი მეგობარ ჰუიჰნჰნმს უყვება, რომ მის სამშობლოში მინისტრი ესწრაფვის მხოლოდ და მხოლოდ მომხვეჭელობას, ძალაუფლებას და ტიტულებს. ვთქვათ, პირველ მინისტრს მართავს გამოცდილი, გარყვნილი ქალი ან ლაქია-ფავორიტი. სწორედ ამ არხებში მიედინება მინისტრის წყალობა და თამამად შეიძლება დავარქვათ მათ -  სახელმწიფოს მმართველები.

გულივერი დაადგენს, რომ იაჰუებს საერთო მდედრები ჰყავთ. იგი ცხენებს მოუთხრობს მეძავი ქალების სარფიანი საქმეზე. თუმც დასძენს, რომ მათ ემართებად განსაკუთრებული დაავადება, რის შედეგადაც ლპება ძვლები. ხურუშის მოყვარული მამაკაცები თუ ჩავარდნენ ამ მდედრების ხელში, უკურნებელ სენს მემკვიდრეობით გადასცემენ შვილებს. მამაკაცები თავიანთ ძალებს წვავენ ამ ბიწიერი ქალების წრეში და მერე ამ დაავადებით იტანჯებიან.

ჩრდილების თეატრის ალეგორიებიდან გადავდივართ სილვიუ პურკარეტეს ყველაზე ხალისიან სცენებზე, რომელიც გხიბლავთ თავისი იუმორით, ირონიით, გამომგონებლობითა და ფანტაზიით.

რუსთაველის თეატრის დიდი სცენის შუაში, სიბნელეში, სიგანეზე დადგმული მოგრძო მაგიდაა განათებული. ეს არის სახელდახელო, ცელოფანგადაფარებული ფიცარნაგი, სადაც საროსკიპოს ლილიპუტი მეძავების ნაირნაირი, ნატურალური სიდიდის გროტესკული სახე-პორტრეტები, სხვადასხვა გემოვნების მამრების გამოსაწვევად ჩამწკრივებულან. მათ შორის, შედარებით ასაკოვან და კდემამოსილი თავსაბურავით თავმოწონებულ, „როსკიპების უფროსაც“ გამოარჩევთ. ეს ექვსკაციანი გუნდი, ამავდროულად გაცოცხლებულ თოჯინებსაც მოგვაგონებენ და რატომ? ამ თოჯინა-ქალებს ქმნის ორი მსახიობი. ჩვენი ყურადღება მიიპყრო ერთმა წყვილმა, რომელიც „ქერა როსკიპს“ განახორციელებდა და დაკვირვების შემდეგ შევამჩნიეთ, რომ მსახიობი ქალის ზურგს უკან დგას შავებში ჩაცმული მამაკაცი, რომლის სხეული სიბნელეში გაუჩინარებულია. მამაკაცს ხელები გაყოფილი აქვს ქალის პატარა, კეკლუცი ტანსაცმლის სახელოებში. მსახიობი ქალის ხელები, ჯუჯა-მეძავის პაწაწინა ფეხსაცმელებს ამოძრავებს. ამ შემთხვევაში იქმნება ლილიპუტი ცოცხალი თოჯინის შთაბეჭდილება. როგორ უნდა ჰქონდეთ მსახიობებს მომზადებული სხეული, რომ ამგვარი უცნაური დუეტით ერთი პერსონაჟი განასახიერონ?.. მსახიობი ქალის მიმიკის გამოხატულება, თანხვედრილი უნდა იყოს მსახიობი მამაკაცის ჟესტიკულაციასთან, ხოლო ქალი-მსახიობის ხელები უნდა გამოხატავდეს მეძავის ფეხების მოძრაობას. ამ შემთხვევაში ერთი და იმავე როლს თამაშობს ორი მსახიობი. როცა საროსკიპოს სცენის მიმდინარეობისას, მამაკაცის სახე სინათლეში გაიელვებდა ხოლმე, ჩვენ ვრწმუნდებოდით, რომ მასაც იგივე ამოცანა ჰქონდა შესასრულებელი, რაც მსახიობ ქალს. სიმბოლურად აღიქმება მამაკაცისხელება ჯუჯა მეძავის მოქმედებაც. მეძავების მოყვარული მამაკაცები ნატურალური ზომით გამოირჩეოდნენ და როცა ერთ-ერთი, მთელი სიგრძე-სიგანით იკვეთება, მერეღა შეამჩნევთ მის ექსტრავაგანტულ ჩაცმულობას - შიშველ მხრებზე ფრაკი შემოუცვამს და მკერდის ტიტლიკანა არემარეს ამაყად უმშვენებს მამაკაცის ჰალსტუხი. ჯუჯა ქალი შესციცინებს თავის ნადავლს კითხვით: „ჰა, მოხვალ ძვირფასო?..“ როსკიპი, მოკრძალებული ავხორცობით შეავლებს თვალს, პატარა ფიცარნაგზე ასული მამრის გაგოლიათებულ ფიგურზე შემოსალტულ, კანისფერ „კოლგოტკებში“ გამოტკეცილ სასირცხო ადგილს და მოლოდინით აღტკინებული ხელებგაშლილი ელოდება. ეს სცენები დიდ ეფექტს ახდენს მაყურებელზე, მაგრამ მსახიობებს შორის შინაგანი დიალოგი რომ არ ყოფილიყო, მაშინ საროსკიპოს ტრიუკების კასკადი მხოლოდ გარეგნულ მხარეს გვიჩვენებდა და არა ბიწიერებაში შთანთქმულ ადამიანთა ტრაგიზმს, რომელიც დახვეწილი იუმორითა და ზომიერებით შექმნა სილვიუ პურკარეტემ. მაყურებლის სიცილ-ხარხარში მიმდინარეობდა ბორდერში მოცეკვავე ჯუჯა ქალების აწეული კაბების კალთების ფრიალი და გამოწვევად გამოჩენილი ულამაზესი საცვლების თამამი, ვნებიანი კრთომა. ქალებს უხარიათ და სხვებსაც ახარებენ! ტრაგიკულია მეძავის მკვლელობა, სადაც უკვე აღარ გეცინებათ... საროსკიპოს ამ ფანტასმაგორიულ გარემოში  ხვდები, რომ ეს სცენები იარსებებს მარად, სანამ ამ ქვეყნად დათარეშობენ სვიფტის იაჰუები.

პურკარეტეს ამიტომ გადაჰყავს თავისი გმირები  თივისაგან საგულდაგულოდ გაწმენდილ სცენაზე და ეს ხალხი უზარმაზარ, აზელილ, დიდ რუხ გროვად წარმოგვიდგება. „ვიღაცა“ ყუთს გახსნის და ახლა უკვე ლილიპუტებზე უფრო პატარა, ცეროდენა ტალახის თოჯინებს სათითაოდ ამოიღებს, მერე თითის ოდნავი შეხებით აქეთ-იქით გადაატრიალებს, ქვეტექსტით - აქ რაღაც არ მომწონს და წყალს დაასხამს. თოჯინები იშლებიან და ქრებიან. ეს „ვიღაცის“ ოცნებაა, რომ მოსპოს ამგვარი ადამიანისმაგვარი არსებები. კვლავ გვახსენდება სვიფტის ნაწარმოები, სადაც ჰუიჰნჰნმების თავყრილობაზე იაჰუების მოსპობის საკითხს განიხილავენ.

მაგრამ იაჰუებს არ სპობენ კეთილშობილი ცხენები და სწორედ ამიტომ ისინი უკვე სახეცვლილი ფორმით ბრუნდებიან სცენაზე. ფიცარნაგი ივსება სწორ, ჩამწკრივებულ, უსასრულო რიგებად მოსიარულე ტრანსფორმირებული იაჰუებით: ქალები, კაცები, ქალები, კაცები...  კაცები, ქალები, კაცები, ქალები და რეჟისორის მიერ შექმნილი ეს ბრწყინვალე მსვლელობა უსასრულოდ გეჩვენებათ. მათ ერთნაირი შარვლები და პიჯაკები აცვიათ. ერთნაირი ოთხკუთხა საქაღალდე ჩანთები უკავიათ. თეთრ პერანგებზე ყველას ჰალსტუხი ჩამოუცვამს. თუ წინა სცენებში, მათი წინაპრების სახეებს ვერ ვარჩევდით, ახლა სრული სახიერებით გვევლინებიან. პატარა გულივერ-სვიფტის ზმანებაში ხან ერთ ადამიანად წარსდგებიან, რომლის უკან ერთმანეთზე მიჯრით მიწყობილი გრძელი ჯაჭვი დგას და ხან გუნდად დგებიან, ერთნაირი ღიმილით: „ოჰ, რა საყვარელი ხარ, პატარავ!“ ბავშვის აღქმაში მნიშვნელობა არა აქვს ერთს დაინახავს თუ ათას, იმიტომ რომ ყველა ერთნაირები არიან. მათი ერთ მწკრივად მოძრაობით და ჯარისკაცის გაწვრთნილი ნაბიჯების ზუსტი გადაადგილებებით, იქმნება ერთ ადგილზე მდგომი, ერთფეროვანი მასის,  მთელი მწყობრი ბანდა. სწორედ ეს ხალხი, ვისაც ცივილიზებულად შეუფუთავს თავისი გეგმები, ბოროტი ზრახვები, მომხვეჭველური ზმანებები, ეცხადება პატარა გულივერ-სვიფტს, რომელიც ყველაფერს უკომენტაროდ აკვირდება და იმახსოვრებს. თუ სვიფტის იაჰუებს ალაგ-ალაგ ხშირი თმა ფარავდა და მათ არ ჰქონდათ არც სახელი, არც ენა... და მათ მართავდათ მხოლოდ ბიწიერი ვნებები, პურკარეტემ ამ მასას მხოლოდ ჩააცვა და ამ შენიღბივით მაყურებელის ფანტაზია ძალდაუტანებლად წაიყვანა რეალობაში, სადაც ყოველდღე ვხვდებით: იურისტებს, ბანკირებს, ჩინოვნიკებს, სხვადასხვა ოფისების მოხელეებს...  ეს მასა მკაცრად იცავს „ლანჩის“ მოახლოების ზუსტ დროს. ისინი შესაძლოა სხვადასხვა ოფისებში მსახურობენ, მაგრამ შესვენება,  ყველგან ერთი და იმავე დროს იწყება. ეს ნიშან-თვისება მათ ცივილიზირებულობას მიუთითებს. ამ ადამიანებს - ყველას, ერთნაირი მენიუ აქვს. პურკარეტეს სარკაზმი ამ უზარმაზარი არმიის მიმართ, ძალზე მარტივი ეფექტით გამოიხატება: ერთად დამსხდარნი, ერთი და იმავე ჟესტით ხსნიან ოთხკუთხედ საქაღალდე ჩანთებს, სადაც ჩვეულებრივ მოკვდავებს გვგონია, რომ კანონებს ინახავენ და იქიდან ამოიღებენ ერთადერთ  მოხარშულ კვერცხს - ერთდროულად აწკაპუნებენ - გატეხავენ,  ნაჭუჭს აცლიან  და ჭამენ. ასეთი რაფინირებული სცენის შემდეგ, პურკარეტეს შენიღბული იაჰუები პარადოქსულად იქცევიან თითქოს: ისინი სვიფტის იაჰუების მსგავსად ცხოველდებიან, ქმნიან ქაოსს, ჩხუბობენ, ერთმანეთს წვავენ, კლავენ... ბოლოს, ტანსაცმელს აფლეთენ და იაჰუს პირვანდელი სახით გვევლინებიან. ამ ადამიანებმა თავის თავში ქრისტე მოკლეს და მათ უზარმაზარ არმიას თუ გავითვალისწინებთ, ეს პროცესი მთელ სამყაროშია მოდებული. სწორედ ფინალში გახსენდებათ რეჟისორის ჩართული სცენები, სადაც ერთ-ერთი მამაკაცი ქრისტეს შერისხულ პორტრეტად გვევლინება. შიშველ სხეულზე ქალის ჭრელი თავსაბურავი აქვს აფარებული. ჰაერში ჩამოკიდებული ხელები თითქოს ჯვარცმას მიგანიშნებთ, ხელში წითელი, მაღალქუსლიანი ქალის ნატიფი ფეხსაცმელები უჭირავს, ნიშნად მიჭედებული ქრისტეს ხელებიდან ჩამოწვეთილი სისხლისა. ამ მამაკაცის გაოგნებული სახით ხვდები, მრავალ მხატვრთა მიერ აღწერილ და შეჩერებულ წამს, სადაც მთელი კაცობრიობის ტკივილი და ტანჯვაა ასახული. იაჰუებმა ქრისტე შერაცხეს, უარყვეს მისი ცნებები, საკუთარი თავიდან განდევნეს ჰუიჰნჰნმების მშვიდი, გაწონასწორებული სული, ქცევა, ჰუმანიზმი და სწორედ ამ გზით დაიკავეს ამ სამყაროში პრივილეგირებული და მმართველი ადგილი. სვიფტისა და პურკარეტეს აზრით, იურისტებისა და მოხელეების ფლიდი რასა, რომელიც მართავს ამ სამყაროს, აუცილებლად დაამსხვრევს სვიფტ-გულივერ-პურკარეტეს აშენებულ რძისფერ ნისლში მდგარ იალქნიან პატარა, ნატიფ, თეთრაფრებიან გემს. იაუჰებს არ სჭირდებათ ჰარმონია, იაჰუებს არ სჭირდებათ სინათლე, იაუჰებს არ სჭირდებათ მოგზაურობა და ის მოგზაური, რომელიც იკვლევს ადამიანს!

უდიდესი ჰუიჰნჰნმი, ჯონათან სვიფტი, მთელი ცხოვრება იბრძოდა ადამიანის ღირსების დასაცავად. საზოგადოების მანკიერი მხარეების გამოაშკარავების გამო, მისი კრიტიკით თავმობეზრებულმა ნაწილმა, მიზანტროპი შეარქვა. ჰერმან ჰესე სვიფტის ნაწარმოებების ახალი გამოცემის გამო წერდა: „... სვიფტის გაკიცხვა ეგრეთ წოდებული  მიზანტროპობისათვის, სისულელეა... სწორედ, რომ გულივერის მოგზაურობის“ ბოლო ნაწილი, ეს სახელგანთქმული და იმავდროულად სახელგატეხილი დოკუმენტი, ადამიანისადმი არნახული სიძულვილით გამსჭვალული, სხვა არა არის რა თუ არა,  სვიფტის ვნებიანი, დაე, გაუკუღმართებული სიყვარული!

დღევანდელი კაცობრიობა, ჩვენი ეპოქით შეძრული და დაბნეული კაცობრიობა, აღმდგარი საშინელი ომის შემდეგ, ჩინებულად არის მომზადებული „გულივერისათვის“... სწორედ ამიტომ მთელი გულით მივესალმები ამ შესანიშნავი, საშინელი, სახიფათო წიგნის თარგმანის ახალ გამოცემას“.

ჯონათან სვიფტმა სიცოცხლეში დაწერა თავისი სამუდამო განსასვენებლის ეპიტაფია: „აქ განისვენებს გვამი ჯონათან სვიფტისა, ღვთისმეტყველების დოქტორისა, ამ კათედრალური ტაძრის დეკანოზისა, სადაც უწყალო რისხვა ვეღარ დაფლეთს მის გულს. გასწი ყარიბო, და ვითარცა ძალგიძს, მიბაძე მას,  თავისუფლებისთვის თავგანწირულ მებრძოლს.“ ჩვენ, ქართველი მაყურებელი ვიტყვით, რომ სილვიუ პურკარეტემ შეასრულა ჯონათან სვიფტის ანდერძი. ყარიბმა პურკარეტემ სვიფტისეული სისატიკით, შეუნიღბავი, გაშიშვლებული ვნებებით, შეუბრალებლად იმოქმედა სპექტაკლის მსვლელობის 85 წუთის განმავლობაში. ჩაგვახედა ჩვენ მიერ განცდილი საქართველოს 90-იანი წლების, ჩვენი მამა-პაპის განცდილი 1921, 1937, 1945, 1960-70-80-იანი წლების ისტორიაში და ადამიანების ფსიქიკის და მათი მამოძრავებელი ძალების მექანიზმის გამოკვლევაში დაგვეხმარა. ჩვენ - მაყურებლებმა, მსახიობებთან ერთად გავიარეთ არაადამიანური კოშმარებით სავსე სცენური ცხოვრება, რომლის ემოციური ზეგავლენა იმდენად დიდი იყო, რომ დაჰიპნოზირებულები და მონუსხულები, ვგრძნობდით როგორ თავისუფლდებოდა ჩვენი გული და გონება ერთდროს დალექილ-ჩაჟანგებული იაჰუს შხამსაგან, რათა ამ ფანტასმაგორიული ზმანებების შემდეგ, სპექტაკლის ფინალში, კვლავ გვენახა ცოცხალი ცხენი და დაგვეფასებინა ბუნების სრულქმნილების მშვიდი, გაწონასწორებული ჰარმონია. ნუ დაემსგავსებით იაჰუებს, გახდით ჰუიჰნჰნმები! ამას ამბობდა სვიფტი და სწორედ ეს გვითხრა რუმინელმა რეჟისორმა სილვიუ პურკარეტემ.